www.smpax.fora.pl

Genzyp

ZWIĄZEK REWIZYJNY SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWYCH RP
ul. Jasna 1
00-013 WARSZAWA

Warszawa, dnia 13 czerwca 2012 r.

Odpowiadając na pismo z dnia 11.06.2012 r. w sprawie działalności SM „PAX” - Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP informuje, że podnoszone w Pana piśmie sprawy były już kilkakrotnie przedmiotem wyjaśnień Związku udzielanych członkom Spółdzielni. Stanowisko Związku jest znane organom samorządowym Spółdzielni, które kwestionują przedstawione przez Związek opinie i wyjaśnienia. Ponownie poniżej przedstawiamy stanowisko Związku w sprawach poruszonych w Pana piśmie.
1. Przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych odnośnie ważności obrad walnego zgromadzenia wprowadzają w art. 83 następujące unormowania;
— ust. 8. walne zgromadzenie jest ważne niezależnie od liczby obecnych na nim członków
— ust. 9. Uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie lub statucie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu. Jednakże w sprawach likwidacji spółdzielni, przeznaczenia majątku pozostałego po zaspokojeniu zobowiązań likwidowanej spółdzielni, zbycia nieruchomości, zbycia zakładu lub innej wyodrębnionej jednostki organizacyjnej do podjęcia uchwały konieczne jest aby w posiedzeniach wszystkich części walnego zgromadzenia, na których uchwała była poddana pod głosowanie, uczestniczyła łącznie co najmniej połowa ogólnej liczby uprawnionych do głosowania, chyba, że statut stanowi inaczej.
Natomiast statut SM”Pax” stanowi;
— w § 58 ust. 3 stanowi, że Walne Zgromadzenie jest ważne niezależnie od liczby obecnych na nim członków.
— w § 64 ust. 4 stanowi, że uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części Walnego Zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie lub Statucie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w Walnym Zgromadzeniu. Jednakże w sprawach likwidacji Spółdzielni, przeznaczenia majątku pozostałego po zaspokojeniu zobowiązań likwidowanej Spółdzielni, do podjęcia uchwały konieczne jest aby w posiedzeniu wszystkich części Walnego Zgromadzenia, na których uchwała była poddana pod głosowanie, uczestniczyła łącznie co najmniej połowa ogólnej liczby uprawnionych do głosowania. W pozostałych sprawach uchwały zapadają większością głosów przy udziale co najmniej 20% uprawnionych do głosowania.
Analizując powyżej przytoczone przepisy ustawy i statutu Spółdzielni należy stwierdzić, że postanowienia statutu, Które wprowadziły zasadę, że uchwały zapadają większością głosów przy udziale co najmniej 20% uprawnionych do głosowania są sprzeczne z intencją ustawodawcy, który wprowadził zasadę, że Walne Zgromadzenie jest ważne niezależnie od liczby obecnych na nim członków.
Przepis ten należy interpretować, że uchwały na Walnym Zgromadzeniu podejmowane są bez względu na liczbę członków biorących udział w tym Zgromadzeniu.
Sprzeczność ta występuje również między § 58 ust. 3 a § 64 ust. 4 (ostatnie zdanie) statutu Spółdzielni.
Adam Stefaniak - Prawo spółdzielcze oraz ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych, komentarz - orzecznictwo. Warszawa 2011 str. 252. stwierdził, że „Przepis art. 83 ust. 8 u.s.m. w przeciwieństwie do art. 41 § 2 Pr. Spółdz. nie wymaga obecności - podczas głosowania na walnym zgromadzeniu - co najmniej połowy członków. Odmienne postanowienia zamieszczone w statucie są nieważne.”
Orzecznictwo sądowe przyjęło pogląd, że postanowienia statutu sprzeczne z ustawą są nieważne choćby uzyskały aprobatę sądu rejestrowego.
Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 13.12.1994 r. I ACr 688/94 - OSA 1995/5/28 stwierdził, iż to że zmiana statutu w kwestionowanej formie została zarejestrowana, nie stanowi o jej ważności, ponieważ rejestracja wadliwego statutu, wynikająca z przeoczenia przez sąd rejestrowy jego braków, nie sanuje zaistniałej niezgodności z prawem.
Jednak o tym czy dane postanowienie statutu, który został przyjęty uchwałą najwyższego organu Spółdzielni są sprzeczne z prawem czy też nie może zdecydować wyłącznie sąd rozpatrujący powództwo o uchylenie tego postanowienia statutu.
Zgodnie z art. 42 § 3 ustawy Prawo spółdzielcze, uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu.
Przepis art. 42 § 4 Prawa spółdzielczego stanowi, że każdy członek spółdzielni lub zarząd może wytoczyć powództwo o uchylenie uchwały.
Dopiero orzeczenie sądu ustalające nieistnienie albo nieważność uchwały walnego zgromadzenia bądź uchylające uchwałę ma moc prawną względem wszystkich członków spółdzielni oraz wszystkich jej organów (art. 42 § 9 ustawy z 1982 r. - Prawo spółdzielcze).
Jednakże dopóki taki wyrok nie zapadnie, uchwała choćby była niezgodna z prawem lub postanowieniami statutu, pozostaje ważna i w pełni skuteczna.
Kwestionowane postanowienie statutu Spółdzielni dotyczące wprowadzenia quorum dla skuteczności podejmowanych uchwał przez Walne Zgromadzenie może być również zmienione (skreślone) przez Walne Zgromadzenie, które może dokonać zmiany statutu w trybie art. 12a Prawa spółdzielczego.
Przy wprowadzeniu zasady, że uchwały Walnego Zgromadzenia zapadają większością głosów przy udziale co najmniej 20% uprawnionych do głosowania, przy małej aktywności członków Spółdzielni tj. przy niskiej frekwencji na Walnym Zgromadzeniu, działalność Spółdzielni może zostać sparaliżowana, gdyż Walne Zgromadzenie nie będzie mogło podjąć istotnych uchwał dla funkcjonowania Spółdzielni.
2.Ustawa z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców ( Dz. U. z 25 maja 2011 r. nr 106, poz. 622 ) w art. 2 wprowadziła zmiany w ustawie Prawo spółdzielcze.
Zmiana dotyczył m.in. art. 36 Prawa spółdzielczego, w którym dopuszczono udzielenia przez członka pełnomocnictwa do udziału w walnym zgromadzeniu.
Przepisy te stanowią, że członek może uczestniczyć w walnym zgromadzeniu przez pełnomocnika, jeżeli ustawa lub statut nie stanowią inaczej. Osoby prawne będące członkami spółdzielni biorą udział w walnym zgromadzeniu przez ustanowionego w tym celu pełnomocnika. Pełnomocnik nie może zastępować więcej niż jednego członka.
Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności i dołączone do protokołu walnego zgromadzenia.
Przepis ten obowiązuje od 1 lipca 2011 r.
W sytuacji rozbieżności postanowień statutu z przepisami ustawy, decydujące znaczenie mają przepisy ustawy jako aktu nadrzędnego w stosunku do postanowień statutu Spółdzielni.
Tym samym od dnia wejścia w życie znowelizowanego przepisu art. 36 ustawy Prawo spółdzielcze tj. od dnia 1 lipca 2011 r. członkowie Spółdzielni mogą uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu przez pełnomocników, choć statut Spółdzielni zawiera postanowienie wprowadzone do statutu przed dniem 1 lipca 2012 r. zgodnie z którym członek może brać udział w walnym zgromadzeniu tylko osobiście. Dopiero nowelizacja statutu dokonana po dniu 1 lipca 2011 r. może wprowadzić zasadę, że w Walnym Zgromadzeniu członek spółdzielni może brać udział tylko osobiście.
3.Przepis art. 81 ust. 1 znowelizowanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, iż członek spółdzielni mieszkaniowej ma prawo otrzymania odpisu statutu i regulaminów oraz kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad organów spółdzielni, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi. Natomiast zgodnie z przepisem art. 64 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Spółdzielnia jest obowiązana, na żądanie członka spółdzielni, właściciela lokalu niebędącego członkiem spółdzielni lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, przedstawić kalkulację wysokości opłat.
Powyżej przytoczone przepisy w sposób jednoznaczny wymieniają dokumenty, o których udostępnienie może wystąpić członek Spółdzielni, a Zarząd zobowiązany jest członkowi je udostępnić.
Natomiast art. 273 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, że Kto, będąc członkiem zarządu spółdzielni mieszkaniowej, pełnomocnikiem, albo likwidatorem, wbrew obowiązkowi dopuszcza do tego, że spółdzielnia:
1) nie udostępnia członkowi spółdzielni mieszkaniowej odpisów oraz kopii dokumentów, o których mowa w art. 8^1,
2) nie rozlicza kosztów budowy lokalu w terminach, o których mowa w art. 10 ust. 3 albo art. 18 ust.4
- podlega karze grzywny.
4.Sprawa zaliczenie członków do poszczególnych grup Walnego Zgromadzenia należy, zgodnie z art. 83 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych do kompetencji Rady Nadzorczej Spółdzielni.
Należy dodać, ze Prawo spółdzielcze i ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych nie uzależnia przynależności do spółdzielni mieszkaniowej od przysługiwania danej osobie prawa do lokalu. Członkostwo w spółdzielni jest prawem niemajątkowym i jest ściśle związane z osobą uzyskującą członkostwo w spółdzielni, a nie z prawem do lokalu mieszkalnego lub użytkowego.
Członkostwo w spółdzielni jest prawem niemajątkowym związanym ściśle z osobą wstępującą do spółdzielni, a nie z prawem do lokalu mieszkalnego czy użytkowego.
Statut Spółdzielni Waszej Spółdzielni jako organ uprawniony do przyjmowania członków wskazuje Zarząd Spółdzielni. Statut Spółdzielni określa również kryteria jakie powinna spełniać osoba przyjmowana w poczet członków.
Zarząd Spółdzielni przyjmując daną osobę w poczet członków powinien uwzględniać postanowienia statutu co do warunków jakie powinna spełniać osoba przyjmowana do Spółdzielni. Jeżeli dana osoba uzyska członkostwo w Spółdzielni, to członek bez względu jakie prawo do lokalu przysługuje mu w spółdzielni, czy też prawa takiego nie posiada ma prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu oraz przysługuje mu czynne i bierne prawo wyborcze. Zgodnie z art. 18 § 1 Prawa spółdzielczego, prawa i obowiązki wynikające z członkostwa w spółdzielni są dla wszystkich członków równe.
Powstałe w Spółdzielni problemy są spowodowane konfliktem wewnętrznym, a nie działaniami zewnętrznymi i od skuteczności działań samej Spółdzielni zależy jak szybko konflikt ten zostanie rozwiązany. Sytuacje konfliktowe powstałe w spółdzielniach mieszkaniowych, powinny być rozwiązanie siłami własnymi członków spółdzielni.
Spółdzielnie mieszkaniowe zrzeszone w Związku oraz ich członkowie mają pełne prawo korzystania z opinii i porad merytorycznych naszego Związku. Opinie te i porady mogą mieć jednak tylko charakter wykładni obowiązujących zasad prawnych, organizacyjnych i ekonomicznych działalności spółdzielni mieszkaniowej.
Związek Rewizyjny w ramach swojej działalności Związek nie może rozstrzygać sporów powstałych w spółdzielni, ani też ingerować w decyzje podejmowane przez statutowe organy spółdzielni, gdyż ustawodawca nie dał Związkowi uprawnień władczo - nakazowych w stosunku do zrzeszonych spółdzielni. Spory te mogą być rozstrzygane w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym lub na drodze postępowania sądowego.
Tym samym udział przedstawiciela Związku w Walnym Zgromadzeniu Waszej Spółdzielni rozstrzygającego nieporozumienia powstałe w czasie jego obrad jest niemożliwy. Zarząd Spółdzielni powinien zapewnić we własnym zakresie obsługę prawną Walnego Zgromadzenia poprzez zatrudnienie radcy prawnego.

Do wiadomości:
SM „PAX”
Al. St. Zjednoczonych 7 04-036 Warszawa